Τα ενθέματα σιλικόνης χρησιμοποιούνται σήμερα ευρέως τόσο στην Αισθητική, όσο και στην Επανορθωτική Χειρουργική του μαστού για πάνω από 50 χρόνια. Κάτι που ξεκίνησε σχεδόν σαν πείραμα το 1962, όταν ο ειδικευόμενος τότε Πλαστικός Χειρουργός Frank Gerow παρατήρησε την ομοιότητα του ασκού μιας μονάδος αίματος με το σχήμα του γυναικείου μαστού και αποφάσισε να πειραματιστεί, κατασκευάζοντας ένα αντίστοιχο ένθεμα σιλικόνης, έμελλε να καθιερωθεί διαχρονικά σαν η συνηθέστερη αισθητική επέμβαση παγκοσμίως: η αυξητική μαστού.
Στα χρόνια που ακολούθησαν τα ενθέματα σιλικόνης μελετήθηκαν σε εξωνυχιστικό βαθμό και εξελίχθηκαν ραγδαία, με αποτέλεσμα να βρισκόμαστε πλέον αισίως στην όγδοη γενιά ενθεμάτων, τα οποία πιστεύεται ότι θα έχουν ένα προσδόκιμο ελεύθερο κλινικών συμπτωμάτων για περίπου 30 έτη κατά μέσο όρο.
Η συνηθέστερη απώτερη επιπλοκή της χρήσης των σιλικονούχων ενθεμάτων είναι η ρικνωτική κάψα (εικ, 4), μια ινώδης μεμβράνη που αναπτύσσεται αντιδραστικά γύρω από το ένθεμα για να το απομονώσει, ως ξένο σώμα, από τον υπόλοιπο οργανισμό μας. Η διαδικασία αυτή ξεκινά αμέσως μετά την είσοδο του ενθέματος στο μαστό, αλλά καθίσταται κλινικά σημαντική (δίνοντας συμπτώματα όπως κνησμό, ψηλαφητές σκληρίες και παρεκτόπιση από την αρχική του θέση) συνήθως 15-20 έτη μετά το χειρουργείο.
Η κατάσταση μπορεί να διορθωθεί χειρουργικά. Η επέμβαση συνίσταται στην αντικατάσταση του παλαιού, ρικνωτικού ενθέματος μαζί με την κάψα του (εικ. 4) και την αναδιαμόρφωση μιάς νέας θήκης για το νέο ένθεμα, ώστε ο μαστός ν' ανακτήσει το φυσιολογικό, επιθυμητό μέγεθος και σχήμα.
ΠΑΡΟΥΣΊΑΣΗ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΏΝ:
Η πρώτη ασθενής υπεβλήθη σε αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή και άμεση αποκατάσταση προ 20ετίας. Προ 7ετίας ξεκίνησαν τα πρώτα προβλήματα (μικρή παρεκτόπιση), τα οποία επιτάθηκαν έκτοτε. Η ασθενής υπεβλήθη σε αντικατάσταση των ενθεμάτων, καψουλεκτομή, ανόρθωση μαστών, συμμετροποίηση θηλών και λιπομεταφορά στις παρυφές του μαστού (εικ. 3, προεγχειρητικός σχεδιασμός), για ομαλοποίηση του περιγράμματός τους.
Εικόνες 1 και 5: προεγχειρητικά πρόσθια και προφίλ, εικόνες 2 και 6: αντίστοιχες μετεγχειρητικές
Η δεύτερη ασθενής υπεβλήθη επίσης προ 20ετίας σε αριστερή μαστεκτομή και τοποθέτηση μόνιμου ενθέματος. Τα συμπτώματα ξεκίνησαν περίπου 12 χρόνια αργότερα ως ήπια ενόχληση, ενώ η μαγνητική τομογραφία στην οποία υπεβλήθη λόγω ψηλαφητής σκληρίας στον έσω πόλο κατέδειξε ρήξη του ενθέματος με μικροδιαφυγή σιλικόνης ενδοκαψικά (εικ. 9).
Η ασθενής υπεβλήθη σε αφαίρεση του παλιού ενθέματος, καψουλεκτομή, διαμόρφωση νέας θήκης και αντικατάσταση του ενθέματoς, ενώ για τον ετερόπλευρο μαστό δεν επιθυμούσε κάποια επέμβαση συμμετροποίησης.
Εικόνα 7: προεγχειρητικό προφίλ, εικόνα 8: αντίστοιχη μετεγχειρητική, εικόνα 10: σημείο διαφυγής σιλικόνης παλιού ενθέματος
Η τρίτη ασθενής είχε υποβληθεί σε αυξητική μαστών προ 40 ετών. Από 6μήνου παρουσίασε ψηλαφητούς όζους στον αριστερό έσω πόλο, οι οποίοι στη μαγνητική τομογραφία φάνηκε ότι οφείλονται σε ρήξη του ενθέματος (εικ. 13).
Παρομοίως με τις προηγούμενες ασθενείς, υπεβλήθη σε αφαίρεση του παλιού ενθέματος, καψουλεκτομή, διαμόρφωση νέας θήκης και αντικατάσταση των ενθεμάτων.
Εικόνες 11 και 14: προεγχειρητική πρόσθια και πλάγια, εικόνες 12 και 14: αντίστοιχες μετεγχειρητικές
Η αντικατάσταση ενθεμάτων είναι μια σχετικά απλή τεχνικά επέμβαση η οποία συνήθως περιλαμβάνει την αφαίρεση του ραγέντος ενθέματος, καψουλεκτομή, διαμόρφωση νέας θήκης και αντικατάσταση των ενθεμάτων με νέα. Συνήθως ο ετερόπλευρος ("υγιής") μαστός υποβάλλεται σε κάποιου τύπου συμμετροποίηση (π.χ. ανόρθωση, μείωση ή αυξητική μαστού), ενώ ενίοτε η λιπομεταφορά προσφέρει ένα πιο ομαλό περίγραμμα στις παρυφές των μαστών.
Να σημειωθεί ότι οι αυτές οι ασθενείς, τουλάχιστον για το πρώτο διάστημα, συνήθως δεν διατρέχουν κάποιο ιδιαίτερο συστηματικό κίνδυνο πέραν του αισθητικού ζητήματος, αφού η κάψα γύρω από τη σιλικόνη είναι αδιαπέραστη και έτσι δεν επιτρέπει τη διασπορά της στον υπόλοιπο οργανισμό. Παρολαυτά, καλό είναι η αντικατάσταση των ραγέντων ενθεμάτων να διενεργείται το δυνατό νωρίτερα από τη διάγνωσή τους, προκειμένου η ασθενής να έχει το καλύτερο δυνατό αισθητικά τελικό αποτέλεσμα.