Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο που διαθέτει ο οργανισμός μας. Μερικές από τις σημαντικότερες λειτουργίες που επιτελεί είναι η προστασία του υπόλοιπου σώματος από μικρόβια και λοιπούς εξωτερικούς βλαπτικούς παράγοντες (‘φραγμός’), η θερμορρύθμιση (μεταξύ άλλων μηχανισμών και με την έκκριση ιδρώτα) και η αφή (ως αισθητήριο όργανο). Επιπλέον, ως εξωτερικό όργανο, μας απασχολεί ιδιαιτέρως και από πλευράς εμφάνισης, καθώς οποιαδήποτε δυσμορφία καθίσταται απευθείας αντιληπτή από το περιβάλλον μας.
Ως μεγάλο όργανο, όμως, είναι φυσικό να ‘ταλαιπωρείται’ και από πολλές ‘ασθένειες’, οι οποίες στην περίπτωση του δέρματος εκδηλώνονται με την μορφή διαφόρων τύπων ‘μορφωμάτων’. Ας δούμε ποιά είναι τα συχνότερα από αυτά.
ΘΗΛΩΜΑΤΑ
Τα θηλώματα (skin tags) (εικ. 1) είναι μια πολύ συχνή δυσμορφία που απαντάται συχνότερα στο λαιμό και τα βλέφαρα των γυναικών και των ηλικιωμένων ατόμων. Οφείλονται στον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων ((human papilloma virus) και τείνουν να αυξάνουν σε αριθμό, ιδίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Είναι σχετικά αθώα, αφού κινδυνεύουν μόνο από αιμορραγία, ενώ η θεραπεία τους είναι απλή και συνίσταται στην εκτομή τους. (εικ.2)
εικόνα 1
εικόνα 2
ΣΠΙΛΟΙ (ελιές)
Υπάρχουν διαφόρων τύποι σπίλοι, αναλόγως της στοιβάδας του δέρματος απ’ όπου εκπηγάζουν και του τύπου κυττάρων που διαθέτουν. Οι συνηθέστεροι είναι οι χοριακοί σπίλοι (εικ.3, 4 και 5), που είναι συνήθως στο χρώμα του δέρματος.
Οι δυσπλαστικοί σπίλοι (εικ. 6) διαφέρουν διότι είναι μεγαλύτεροι,έχουν ασαφή όρια και ανομοιογενές σχήμα και χρώμα. Αυτός ο τύπος σπίλων χρήζει παρακολούθησης ή ακόμα και προφυλακτικής εκτομής.
εικόνα 3
εικόνα 4
εικόνα 5
εικόνα 6
ΚΥΣΤΕΙΣ
Κύστη σχηματίζεται οποτεδήποτε ένας πόρος αδυνατεί να εκρεύσει το περιεχόμενό του. Οι συνηθέστερες είναι οι επιδερμικές. Η εκτομή τους αποτελεί την οριστική λύση στο πρόβλημα. (εικ. 7)
εικόνα 7
ΣΜΗΓΜΑΤΟΓΟΝΟΣ ΥΠΕΡΚΕΡΑΤΩΣΗ
Καλοήθης δυσπλασία που αφορά συνήθως ηλικιωμένα άτομα και παρουσιάζονται ως γκρι-καφέ πλάκες με έντονα στοιχεία ξηρότητας (και ως εκ τούτου πιθανό κνησμό). (εικ. 8)
εικόνα 8
ΒΑΣΙΚΟΚΥΤΤΑΡΙΚΌ ΕΠΙΘΗΛΊΩΜΑ (BCC)
Είναι η συνηθέστερη μορφή επιθηλιώματος (καρκινώματος) του δέρματος (εικ. 9). Απαντάται συνήθως στην κεφαλή και τον λαιμό αρρένων ατόμων τρίτης ηλικίας και έχει την τάση να επεκτείνεται κατά συνέχεια ιστών αλλά σπανίως μεθίσταται. Παρόλαυτα, εάν υποτιμηθεί μπορεί να αναπτυχθεί εις βάρος των γύρω ιστών, καθιστώντας αναγκαίο έναν τοπικό κρημνό προς κάλυψη του ελλείμματος μετά την αφαίρεσή του. (εικ. 10 και 11)
εικόνα 9
εικόνα 10
εικόνα 11
ΑΚΑΝΘΟΚΥΤΤΑΡΙΚΌ ΕΠΙΘΗΛΊΩΜΑ (SCC)
Αποτελεί τη δεύτερη συχνότερη μορφή επιθηλιωμάτων. Συνήθως σχετίζονται με την υπερβολική έκθεση στον ήλιο, γι’ αυτό και είναι συχνότερα σε επαγγέλματα που εκτίθενται σε αυτόν (αλιείς, αγρότες), καθώς επίσης και σε χώρες με μεγάλη ηλιοφάνεια (π.χ. Αυστραλία). Σπανίως μεθίστανται λεμφογενώς σε απομακρυσμένα όργανα. (εικ. 12 και 13)
εικόνα 12
εικόνα 13
ΦΛΕΒΙΚΗ ΛΙΜΝΗ
Καλοήθης πάθηση που οφείλεται σε υπερδιάταση του τοιχώματος μιας φλέβας, συνήθως του χείλους. Αφαιρείται για αισθητικούς λόγους και προληπτικά, για να μην αιμορραγήσει. (εικ. 14)
εικόνα 14
Συμπερασματικά, το δέρμα μας αποτελεί το κυριότερο 'μέσον' που διαθέτουμε για να έρθουμε σ' επαφή με το περιβάλλον μας, για να αισθανθούμε και ν' αγγίξουμε τον 'έξω κόσμο'. Ως τέτοιο, οφείλουμε να του δείχνουμε τον μέγιστο σεβασμό και την δέουσα προσοχή. Μια απλή επίσκεψη στον Πλαστικό Χειρουργό ή το Δερματολόγο για οποιαδήποτε δυσμορφία σας απασχολεί μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη διάγνωση και να σας γλυτώσει από τα χειρότερα.
Οι περισσότερες από τις καταστάσεις αυτές μπορούν να αντιμετωπισθούν σε συνθήκες ιατρείου, αφού η εκτομή τους απαιτεί τοπική αναισθησία και είναι σχετικά απλή. Οι πιο σύνθετες περιπτώσεις, που απαιτούν δερματικό μόσχευμα ή κρημνό, αντιμετωπίζονται σε συνθήκες χειρουργείου σε Κλινική, τις περισσότερες φορές επίσης υπό τοπική αναισθησία.
Στη χώρα μας τις εν λόγω επεμβάσεις είθισται να τις αναλαμβάνουν μεταξύ άλλων Γενικοί Χειρουργοί, Γενικοί Ιατροί, Ορθοπαιδικοί, Δερματολόγοι και ιατροί άλλων ειδικοτήτων. Ο Πλαστικός Χειρουργός είναι, όμως, ο μόνος που έχει εξειδικευθεί στο να προσδίδει στην οποιαδήποτε χειρουργική επέμβαση το αισθητικά καλύτερο δυνατό τελικό αποτέλεσμα.
* Όλες οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο του Ευάγγελου Ακτσαλή
